مقایسه کارت حافظه DDR4 با DDR5
یک ارتقاء غیر ضروری
هر چند در برخی عناوین مموری DDR5 عملکرد بهتری از خود به نمایش گذاشت، اما به طور کلی برای اکثر موارد صادق است که ما را مجاب می‌کند که از پیشنهاد دادن DDR5 به کسانی که قصد خرید پردازنده نسل 12 اینتل را دارند، خودداری کنیم. ما پیشنهاد می‌کنیم که DDR5 را به طور کامل نادیده بگیرید و به DDR4 که امتحان خودش را پس داده است، تکیه کنید.
نکته دیگری که باید به آن توجه داشت این است که هنگامی که ما مقاله نام برده را منتشر کردیم، هنوز سری آلدر لیک عرضه نشده بود و ما هنوز از قیمت و میزان موجودی DDR5 اطلاعی نداشتیم و مجبور بودیم بر اساس بازخورد دریافتی از خرده فروشان و تولید کنندگان راجع به این مموری نظر بدهیم. این افراد گفته بودند که موجودی DDR5 پایین، و قیمت آن نجومی خواهد بود و اکنون بعد از گذشت چند ماه، مشخص شد کاملاً هم در این باره بر حق بوده‌اند.
وضعیت DDR5
تنها با اکتفا به قیمت‌گذاری، و با نادیده گرفتن این امر که موجودی این مموری تقریباً صفر است، خرید (در واقع تلاش برای خرید) مموری DDR5 برای بسیاری تصمیم عقلانی‌ای نیست.
اما از سویی انتظار می‌رود موجودی DDR5 در سال آینده بهبود پیدا کند و به طبع قیمت آن هم معقول‌تر شود. پس با اعتنا به این موارد، تصمیم گرفتیم نگاه عمیق‌تری به تمام چیزی که DDR5 برای عرضه به گیمرها (هنگام استفاده از یک پردازنده آلدر لیک) دارد بیاندازیم و امیدواریم این مقاله به شما در تشخیص این امر که چه زمانی، مناسب‌ترین زمان برای استفاده از این تکنولوژی جدید حافظه است، بکند.
پس با وبسایت تک‌فارس همراه باشید.
برای رسیدن به یک نتیجه خوب و قابل اطمینان، ما 41 بازی مختلف را در کیفیت 1080p، 1440p و 4K (و با استفاده از Radeon RX 6900 XT) بنچمارک کرده‌ایم. برای بررسی DDR4، از کیت G. Skill Trident Z Neo 3600 CL14 و برای بررسی مموری DDR5 هم از کیت Trident Z5 RGB 6000 CL36 استفاده کرده‌ایم. از طرفی هم مموری DDR4 بر روی MSI Z690 Tomahawk Wi-Fi DDR4 و DDR5 هم بر روی MSI Z690 Unify آزمایش شده است.
ما تعداد قابل توجهی بازی بر روی دو کارت حافظه DDR5 و DDR4 امتحان کرده‌ایم که البته هر عنوان را به صورت مستقل بررسی نمی‌کنیم و از میان این این 41 بازی، حدود 12 عنوان را انتخاب کرده‌ایم و تفاوت‌های موجود بین عملکرد دو کارت حافظه را در بین این 12 بازی، به طور کامل موشکافی و بررسی می‌کنیم.
بنچمارک‌ها
این بخش را با بازی Assassin’s Creed Valhalla شروع می‌کنیم. در بنچمارک این عنوان، بین DDR5 و DDR4 یک تفاوت عملکردی 13 الی 15 درصدی (با برتری DDR5) وجود دارد که این برتری، فریم ریت میانگین را از 121 فریم بر ثانیه، به 137 فریم بر ثانیه در کیفیت 1080p افزایش می‌دهد.
اما نکته تحسین برانگیزتر آن است که ما در این بنچمارک شاهد یک برتری 17 درصدی هستیم که در کیفیت 1440p و در 1 درصد حداقلی مشاهده می‌کنیم (1 درصد حداقلی به بدترین 1 درصدی از زمان تجربه اطلاق می‌شود که طی آن بازی به 112 فریم بر ثانیه می‌رسد، به عنوان مثال اگر حداکثر نرخ فریمی که شما دریافت می‌کنید 300 فریم بر ثانیه باشد، هر دو ثانیه یک سقوط در فریم ریت داریم که در آن حالت نرخ فریم ما به عددی مانند 20 فریم بر ثانیه می‌رسد، اما در نهایت فریم ریت میانگین قطعا عدد بالاتری است و به همین جهت گاهی گمراه کننده نیز می‌باشد). فریم ریت میانگین هم 12 درصد افزایش داشته است.
همانطور که انتظار می‌رفت، تفاوت‌ها در کیفیت 4K (و هنگامی که بازی‌ها بیشتر دست به دامان GPU می‌شوند) به حداقل می‌رسند. اما حتی ما هم از دیدن برتری 9 درصدی DDR5 در 1 درصد حداقلی و برتری 13 درصدی در فریم ریت میانگین شگفت زده شدیم. از این رو به روشنی می‌بینیم که DDR5 برتری واضحی درعملکرد فنی، در بازی AC: Valhalla، دارد.
- یکی از بازی‌هایی که از کارت حافظه DDR5 بهره نمی‌برد، Battlefield 2042 است. هرچند این اطلاعات به دست آمده بر پایه یکی از مودهایی است که اجرای آن راحت‌تر است به دست آمده است، در مودهای 128 بازیکنه هیچ بهبودی با وجود پهنای باند بالاتر کارت حافظه DDR5 دیده نمی‌شود. از این رو این مورد یک شکست برای کارت حافظه بسیار گران قیمت DDR5 به حساب می‌آید.
- Call of Duty Vanguard یکی دیگر از بازی‌هایی است که ما شاهد تفاوت بسیار جزئی و قابل چشم پوشی‌ای بین این دو نوع کارت حافظه، حتی در کیفیت 1080p هستیم. پس این‌طور که از این نتایج بر می‌آید، این بازی بر پهنای باند کارت حافظه متکی نیست و توسط آن محدود نمی‌شود.
- بازی Counter Strike Global Offensive به شدت به پردازنده وابسته است و با این‌حال ما در اینجا می‌بینیم که حتی با بیشتر کردن پهنای باند، عملکرد کلی در کیفیت‌های 1080p و 1440p هیچ تفاوتی نکرده است (مگر در حد تفاوت تک رقمی بسیار جزئی). با این‌حال این‌طور که از نتایج بر می‌آید، کارت حافظه‌ای با زمان دسترسی پایین‌تر (lower latency)، حداقل برای این عنوان از اهمیت بالاتری بر خوردار است.
- بازی بعدی‌ای که در آزمایش‌های ما حضور داشته است، Halo Infinite است. در این بازی و در صحنه‌هایی که نیاز کمتری به کارت حافظه وجود دارد، DDR5 برتری بسیار کمتری نسبت به DDR4 دارد و البته به گمان ما، این نتیجه برای صحنه‌هایی که بیشتر به کارت حافظه متکی هستند هم برقرار است.
- عملکرد Hitman 3 تقریبا هیچ تفاوتی بین دو کارت حافظه برای ما هویدا نمی‌کند، مگر هنگامی که ما شاهد یک افزایش بسیار جزئی در کیفیت 1080p بودیم. در کیفیت‌های 1440p و 4K هم تقریباً هیچ تفاوتی بین این دو کارت حافظه وجود نداشت.
- برای آزمایش Microsoft Flight Simulator هم ما از جدیدترین نسخه DirectX 12 استفاده کردیم و باز هم صرفاً شاهد تفاوت‌هایی جزئی و قابل چشم پوشی‌ای هستیم که در محدوده درصدهای تک رقمی پایین هستند، پس اینجا هم نکته جالبی وجود نداشت.
- امتحان کردن PUBG بر روی هر دو مموری به یک برتری خفیف 5 الی 7 درصدی به نفع DDR5 و آن‌هم در 1 درصد حداقلی منجر شد که باز هم می‌تواند آن را نادیده گرفت. در همین حین فریم ریت میانگین تقریباً یکسان باقی ماند، پس به این نتیجه می‌رسیم که در این بازی، هر دو تکنولوژی مموری به خوبی پردازنده آلدر لیک‌تان را می‌چلانند.
- The Riftbraker یک بازی در سبک بقا و ساخت پایگاه است که در آن المان‌های اکشن-RPG هم به کار رفته است. اما چیزی که این بازی را به شدت برای آزمایش ما کارآمد می‌کند این است که این عنوان به شدت از پردازنده کار می‌کشد.
- بازی Riftbreaker به خوبی از پردازنده‌های سنگین-هسته‌ای کار می‌کشد و با هزاران واحد درون بازی‌اش، کار پردازشی سنگینی به حساب می‌آید.
عنوان Fortnite هم از مموری DDR5 منتفع شد، هرچند در عمده بخش‌ها تفاوت‌ها نسبت به سایر عناوین کمتر قابل توجه بودند. در این عنوان ما شاهد یک افزایش 12 درصدی در 1 درصد حداقلی در کیفیت 1080p و یک برتری 6 درصدی برای فریم ریت میانگین بودیم که این برتری در کیفیت 1440p به 5 درصد و در کیفیت 4K به هیچ می‌رسید.
سخن آخر
لازم به ذکر است که برای گستره عظیمی از بازی‌ها، 16 گیگابایت رم برای شما کافی خواهد بود، مخصوصا اگر سیستم‌عامل خودتان را تمیز و مرتب نگه دارید. از طرفی گیر آوردن یک کیت DDR4-3600 CL16 16GB با قیمت زیر 100 دلار هم بسیار ساده است؛ به عنوان مثال Ripjaws V تنها 80 دلار قیمت دارد.
در این بخش لازم می‌بینیم که این نکته را گوشزد کنیم؛ اگر الان به DDR5 به چشم یک سرمایه‌گذاری نگاه کنید و آن را خریداری کنید، بعداً اگر خواستید سیستم‌تان را به یک پردازنده نسل 13ای (که فعلا نام رمزی آن رپتور لیک است) ارتقاء دهید، نیازی نخواهد بود که مادر بردتان را تعویض کنید.
امّا صبر کنید… رپتور لیک هم از مموری DDR4 پشتیبانی خواهد کرد، و با این که احتمال می‌رود تا یک‌سال پس از عرضه رپتور لیک، DDR5 سودمندتر باشد، با این‌حال این برتری و سودمندی آنقدرها هم عظیم نیست و گیمرها در بازی‌هایشان تقریباً همیشه با کارت گرافیک محدود می‌شوند و به مشکل می‌خورند، تا با پردازنده. پس این دید آینده‌نگرانه و سرمایه‌گذاری هم در طولانی مدت صرفاً چند برتری زودگذر در بر خواهد داشت.
چرا خرید کارت حافظه DDR5 ضرورتی ندارد؟
اگر بخواهیم دوباره محاسبتمان را با کارت حافظه‌ای که اینجا استفاده شده انجام بدهیم، با استفاده ازTrident Z RGB، DDR4-3600 Cl14 و DDR5-6000 CL36 هنگامی که از Core i9-12900K و Aorus Elite AX استفاده می‌کنیم، برتری مشابهی را شاهد هستیم و درنهایت باز هم DDR5 حدود 20 درصد گران‌تر است.
البته ممکن است شما این بحث را پیش بکشید که با توجه به این‌که ما چند مورد برتری 20 درصدی در برخی عناوین دیده‌ایم، 20 درصد قیمت مازاد DDR5 هم عقلانی به نظر می‌رسد، اما باور کنید که اگر از همین الان شروع کنید به پس‌انداز کردن به قصد خرید یک نسخه به روز رسانی شده DDR5، برد خواهید کرد چرا که DDR5ای که الان موجود است در مقابل DDR5 یک یا دو سال آینده چیزی بیش از افتضاح نیست. اگر به خاطر داشته باشید ما همین اتفاق را هم سال‌ها پیش بین مموری‌های DDR4 و DDR3 شاهد بودیم.
همانطور که قبلاً هم گفتیم، شما می‌توانید یک کیس معقول با DDR5تان به همراه Core i9-12900K (با توجه به این‌که پردازنده گران قیمتی هم هست) جمع کنید. امَا توصیه ما به گیمرها این است که Core i7-12700KF با ارزش‌تر را خریداری کنند که تنها 395 دلار قیمت دارد و در صورت خرید این پردازنده، پکیج DDR5 حدود 25 درصد گران‌تر خواهد بود و اگر هم به سراغ 12600K بروید، این تفاوت قیمت به 30 درصد می‌رسد.
